Urząd Dozoru Technicznego prowadzi certyfikację dla instalatorów OZE. Certyfikat UDT można zdobyć w pięciu specjalnościach – najpopularniejsza jest specjalność “systemy fotowoltaiczne”. Certyfikat instalatora OZE daje przewagę konkurencyjną, a także bywa wymagany w przetargach. Niektórzy pracodawcy wymagają od swoich pracowników takiego certyfikatu, opłacając koszty związane z jego uzyskaniem.
Certyfikat instalatora OZE stanowi nieobowiązkowy certyfikat kompetencji, będący potwierdzeniem wiedzy i doświadczenia instalatora. Za nadawanie certyfikatu odpowiada Urząd Dozoru Technicznego – stąd spotykane czasem określenie “certyfikat UDT”. UDT jest odpowiedzialny za przyznawanie certyfikatów bez egzaminów, a także za same egzaminy oraz za akredytację organizatorów szkoleń.
Certyfikat instalatora OZE potwierdza kompetencje wykonywania mikroinstalacji, małych instalacji i instalacji OZE o łącznej mocy cieplnej do 600 kW. Mowa tu o instalacji przyłączonej do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV lub do instalacji kogeneracyjnej.
- mikroinstalacja – instalacja OZE o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 50 kW (lub o osiągalnej mocy cieplnej w skojarzeniu nie większej niż 150 kW).
- mała instalacja – instalacja OZE o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej większej niż 50 kW i mniejszej niż 500 kW (lub o mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu większej niż 150 kW i nie większej niż 900 kW).
Certyfikat można uzyskać w jednej z pięciu specjalności: kotłów i pieców na biomasę (BB), systemów fotowoltaicznych (PV), słonecznych systemów grzewczych (ST), pomp ciepła (HP), płytkich systemów geotermalnych (SG). Najpopularniejsze są certyfikaty w specjalności PV (ok. 70% wszystkich certyfikatów). Poza tym certyfikaty w specjalności pompy ciepła stanowią ok. 15-16% certyfikatów, kolektory słoneczne ok. 6-7%, kotły na biomasę ok. 4-5%, a płytka geotermia ok. 3%. Wypełniając wniosek o przystąpienie do egzaminu, trzeba wskazać wybraną specjalność. Można oczywiście przejść osobną procedurę certyfikacyjną dla wszystkich specjalności.
Certyfikat UDT dla instalatora OZE – podstawa uzyskania
Certyfikat może uzyskać osoba niekarana w zakresie wiarygodności dokumentów i obrotu gospodarczego, mająca pełną zdolność do czynności prawnych i pełne prawa publiczne. Konieczny jest także dokument potwierdzający wykształcenie lub doświadczenie:
- dokument potwierdzający kwalifikacje związane z instalowaniem urządzeń lub instalacji sanitarnych, energetycznych, grzewczych, chłodniczych lub elektrycznych lub
- udokumentowane trzyletnie doświadczenie zawodowe w zakresie instalowania lub modernizacji urządzeń i instalacji sanitarnych, energetycznych, grzewczych, chłodniczych lub elektrycznych lub
- świadectwo ukończenia co najmniej dwusemestralnych studiów podyplomowych lub równorzędnych, których program dotyczył zagadnień zawartych w zakresie programowym szkoleń lub
- zaświadczenie o ukończeniu szkolenia o odpowiednim zakresie u producenta danego rodzaju instalacji OZE.
Kolejnym warunkiem jest ukończenie szkolenia podstawowego, a także oraz zdanie egzaminu przed komisją UDT. Egzamin trzeba zdać nie później niż 12 miesięcy po ukończeniu szkolenia podstawowego.
- lista akredytowanych organizatorów szkoleń, licząca obecnie 61 podmiotów, znajduje się na stronach UDT;
- daty egzaminów są podawane z wyprzedzeniem co najmniej 30 dni na stronach UDT.
Dla kogo certyfikat UDT bez szkolenia i egzaminu?
Certyfikat można zdobyć bez szkolenia podstawowego i egzaminu, mając:
- dyplom zawodowy albo dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe w zawodzie technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej lub
- dyplom ukończenia studiów wyższych na kierunku lub w specjalności w zakresie instalacji odnawialnego źródła energii albo urządzeń i instalacji sanitarnych, energetycznych, elektroenergetycznych, grzewczych, chłodniczych, cieplnych i klimatyzacyjnych lub elektrycznych.
Koszt uzyskania certyfikatu
Na koszt uzyskania certyfikatu składają się:
- szkolenie podstawowe. Koszt szkolenia określa jego organizator. Na przykład w Laboratorium Fotowoltaicznym Instytutu Metalurgii i Inżynierii Materiałowej PAN jest to 849 zł netto za osobę.
- egzamin. Koszt to 20% wynagrodzenia przeciętnego – 1431,10 zł w 2024 r. Dokładna wartość znajduje się na stronach UDT oraz w pliku Terminy egzaminów [3];
- wydanie certyfikatu dla jednego rodzaju OZE. Kosz to 5% wynagrodzenia przeciętnego – 357,77 zł w 2024 r. Aktualną informację można znaleźć na na stronach UDT [3].
Certyfikat jest ważny przez pięć lat. Po tym czasie można go odnowić, przy czym warunkiem jest ukończenie szkolenia przypominającego oraz odpowiednie doświadczenie. W ciągu tych pięciu lat trzeba zainstalować, zmodernizować lub utrzymywać w należytym stanie technicznym co najmniej pięć mikroinstalacji, małych instalacji lub instalacji.
Akty prawne
- Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (t.j. Dz.U. 2021 poz. 610)
- Rozporządzenie Ministra Aktywów Państwowych z dnia 25 lutego 2020 r. w sprawie szczegółowych warunków udzielania akredytacji organizatorom szkoleń w zakresie odnawialnych źródeł energii oraz szkoleń i egzaminów dla osób ubiegających się o wydanie lub przedłużenie ważności certyfikatu (Dz.U.2020.348)
- Rozporządzenie Ministra Energii z dnia 18 maja 2017 r. w sprawie wysokości i sposobu wnoszenia opłat za przeprowadzenie egzaminu, wydanie certyfikatu, przedłużenie jego ważności oraz udzielanie akredytacji (Dz.U.2017.1038)
