Certyfikacja instalatorów – co wynika z nowelizacji rozporządzenia F-gazowego

Nowelizacja unijnego rozporządzenia F-gazowego oznacza zmiany w certyfikacji instalatorów pomp ciepła, klimatyzatorów i urządzeń chłodniczych. W ciągu najbliższych kilku lat zmienią się zasady uzyskiwania certyfikatów F-gazowych dla personelu.

16 stycznia 2024 r. w pierwszym czytaniu Parlament Europejski przyjął propozycję nowelizacji tzw. rozporządzenia F-gazowego. To oznacza, że wkrótce znacznie zmienią się zapisy dotychczas obowiązującego rozporządzenia UE (517/2014). Czekając na jego oficjalne opublikowanie, przybliżamy skutki tego aktu prawnego dla branży pomp ciepła i klimatyzacji.

Certyfikacja instalatorów. Podsumowanie eksperckie

To, co najważniejsze w zapisach znowelizowanego rozporządzenia, ujął krótko znany ekspert w zakresie czynników chłodniczych i obowiązków środowiskowych dla branży chłodniczej – Michał Dobrzyński.

Z punktu widzenia instalatorów i serwisantów istotna będzie konieczność uzupełnienia kwalifikacji o wiedzę i kompetencje dotyczące posługiwania się czynnikami alternatywnymi wobec F-gazów, w tym oczywiście naturalnymi czynnikami chłodniczymi, takimi jak m.in. propan (R290), izobutan (R600a), dwutlenek węgla (R744) czy amoniak (R717). Choć, co do zasady, wszystkie dotychczasowe certyfikaty F-gazowe pozostaną ważne zgodnie z zakresem, na jaki zostały wydane, ich posiadacze będą zobowiązani ponownie przejść proces egzaminacyjny (prawdopodobnie) najpóźniej do końca 2028 roku. Ponadto nowelizacja ma wprowadzić obowiązek odnawiania kompetencji nie rzadziej niż co 7 lat.

Michał Dobrzyński, AVEECO | CZYNNIKI CHŁODNICZE I AUTORYZACJE F-GAZOWE * KONSULTING, SZKOLENIA I AUDYTY EKOLOGICZNE

Certyfikacja instalatorów – więcej w nowym rozporządzeniu F-gazowym

W pkt. (16) preambuły podkreślono, że certyfikaty uzyskane zgodnie z rozporządzeniem UE 517/2014 powinny zachować ważność. Jasno napisano także, że krajowy program szkoleń i certyfikacji powstały w oparciu o to rozporządzenie, będzie wymagał aktualizacji. Czytamy także, że państwa członkowskie powinny w systemie szkoleń i certyfikacji uwzględnić wyzwania związane choćby z rynkiem pomp ciepła.

Państwa członkowskie powinny podjąć środki odpowiednie do zapotrzebowania na wykwalifikowany personel i zapewnić przeszkolenie i certyfikację dużej liczby osób fizycznych, które przeprowadzają działania wymagające pracy z fluorowanymi gazami cieplarnianymi oraz technologii zastępujących lub zmniejszających użycie fluorowanych gazów cieplarnianych.

Parlament Europejski i Komisja Europejska

Zgodnie z art. 10 ust. 5 certyfikacja i szkolenia powinny obejmować wiedzę i umiejętności z zakresu:

• (a) znajomość odpowiednich rozporządzeń i norm;
• (b) zapobieganie emisji;
• (c) odzysk fluorowanych gazów cieplarnianych wskazanych w Załączniku I i sekcji 1 załącznika II
• (d) bezpieczne postępowanie z urządzeniami typu i wielkości objętych certyfikatem;
• (e) bezpieczne postępowanie z urządzeniami zawierającymi łatwopalne lub toksyczne gazy lub działającymi pod wysokim ciśnieniem lub stwarzającymi inne istotne ryzyko;
• (f) środki mające na celu poprawę lub utrzymanie efektywności energetycznej urządzenia podczas instalacji, konserwacji lub serwisowania.

Zmiany nie tylko w zakresie, ale też w systemie certyfikacji

W ciągu 2 lat od wejścia w życie nowego rozporządzenia f-gazowego – czyli zapewne do 2027 r., jeśli nowe rozporządzenie wejdzie w życie w 2025 roku – Komisja Europejska musi wydać akty wykonawcze obejmujące minimalne wymagania w zakresie programów certyfikacji. W odniesieniu do każdego rodzaju urządzeń określone zostaną wymagane umiejętności praktyczne i wiedza teoretyczna oraz zasady wzajemnego uznawania certyfikatów.

Polskę czeka ważne zadanie do realizacji w ciągu roku od wejścia w życie tego aktu wykonawczego (czyli zapewne do 2028 roku). Do tego czasu każde państwo członkowskie – ma stworzyć lub dostosować istniejący program certyfikacji dla personelu. Musi także zapewnić dostępność odpowiednich szkoleń dla osób fizycznych oraz stworzyć program certyfikacji dla przedsiębiorstw (osób prawnych). Ostatnim zadaniem do realizacji w tym okresie jest raport do Komisji Europejskiej o programie szkoleń i certyfikacji.

Zdjęcie główne: Fundacja Ochrony Klimatu PROZON (zobacz terminy szkoleń F-gazowych organizowanych przez PROZON!)

Źródła

1. Proposal for a REGULATION OF THE EUROPEAN PARLIAMENT AND OF THE COUNCIL on fluorinated greenhouse gases, amending Directive (EU) 2019/1937 and repealing Regulation (EU) No 517/2014 z dn. 18.01.2024 (Propozycja rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie fluorowanych gazów cieplarnianych, zmieniającego dyrektywę UE 2019/1937 i uchylającego rozporządzenie EU 517/2014).
2. Dobrzyński Michał: Przygotujmy się na nowe przepisy dotyczące F-gazów. „Rynek Instalacyjny” nr 12/2023

---

Nowe rozporządzenie F-gazowe

16 stycznia 2024 r. w pierwszym czytaniu Parlament Europejski przyjął propozycję nowelizacji tzw. rozporządzenia F-gazowego. Wynikają z tego nowe uwarunkowania i obowiązki dla rynku pomp ciepła, klimatyzacji i urządzeń chłodniczych.

Czytaj o nowym rozporządzeniu F-gazowym w Strefie Instalatora!