Zastąpienie ręcznych zaworów grzejnikowych przez zawory termostatyczne pozwala na oszczędność ok. 13-19% energii. Wymieniając ręczne zawory grzejnikowe na inteligentne zawory termostatyczne można oszczędzić do 36%. W Unii Europejskiej prowadzono szczegółowe badania na ten temat.
Tradycyjne termostaty grzejnikowe mogą być zastąpione przez termostaty elektroniczne, tzw. inteligentne. Ich funkcjonalność wykracza poza ustawienie żądanej temperatury. Można np. ustawić odpowiedni programu dla każdego pomieszczenia oraz automatycznie reagować na zmieniające się warunki (np. na otwarcie okna). Zastąpienie zaworów ręcznych przez elektroniczne zawory termostatyczne pozwala oszczędzić nawet 37-46% energii. Warunkiem jest jednak zastosowanie dodatkowego sposobu oszczędzania energii. Chodzi na przykład o nocne obniżanie temperatury.
Inteligentne zawory termostatyczne
“Inteligencję” zaworów można rozumieć na różne sposoby. Pierwszą możliwością jest zastosowanie tzw. głowicy programowalnej. Jest to zasilany baterią podzespół, który w prosty sposób mocuje się do zaworu grzejnikowego (np. zastępując dotychczasową głowicę). Drugim rozwiązaniem jest zastąpienie układu termostatycznego (zawór termostatyczny z głowicą) zaworem z siłownikiem elektrycznym. Siłownikiem jako elementem wykonawczym steruje zewnętrzny termostat, na przykład montowany na ścianie w pomieszczeniu.
Uzupełnienie inteligentnych zaworów termostatycznych stanowi także zdalne sterowanie. Wykorzystuje ono jeden z trzech sposobów komunikacji:
- radiowa – sterowanie zdalnym programatorem za pośrednictwem fal radiowych. Jeden programator może sterować kilkunastoma głowicami;
- internet (wi-fi) – rozwiązanie z zakresu tzw. internetu rzeczy. Dzięki wbudowanemu modułowi komunikacyjnemu wi-fi głowicą można sterować z dowolnego miejsca poprzez sieć internet. Zwykle do tego celu używa się programu dostępnego przez przeglądarkę lub aplikacji mobilnej;
- technologia Bluetooth – rozwiązanie przeznaczone do bezpośredniej komunikacji z urządzeniami mobilnymi (smartfon, tablet). Dzięki wbudowanemu modułowi Bluetooth głowica może komunikować się z pobliskimi urządzeniami mobilnymi (w odległości do kilkunastu metrów).
Etykieta efektywności energetycznej
Producenci grzejnikowych zaworów termostatycznych wspólnie stworzyli etykietę energetyczną TELL (Thermostatic Efficiency Label). Nadaje ją po spełnieniu określonych warunków Europejskie Stowarzyszenie Producentów EUnited Valves na wniosek producenta. Certyfikacji mogą podlegać zespoły zawór termostatyczny-głowica wykonane zgodnie z wymogami normy EN 215 [4]. Ocenie podlegają takie parametry jak wpływ temperatury wody na działanie czujnika, opóźnienie w działaniu, czas zamykania oraz wpływ różnicy ciśnienia. Etykieta energetyczna zawiera informacje o klasie energetycznej (od I do VI) oraz podstawowych parametrach urządzenia, np. o zużyciu energii czy poziomie hałasu. Klasę efektywności wyznacza się ze stosunku rocznego zużycia energii przez urządzenie do zużycia standardowego przez ten typ urządzenia.