22 marca tradycyjnie obchodzimy Światowy Dzień Wody. Przypomina o o wadze Celu Zrównoważonego Rozwoju ONZ 6: woda i urządzenia sanitarne dla wszystkich do 2030 roku. UN-Water proponuje w 2024 roku trudne, ale także ważne hasło Światowego Dnia Wody. Brzmi ono „Woda dla pokoju”.
2,2 mld osób żyje bez dostępu do bezpiecznie zarządzanej wody pitnej. Co najmniej połowa ludzkości doświadcza poważnych problemów w dostępie do wody. Jednocześnie tylko 0,5% wody to dostępna i użyteczna woda słodka. Co więcej, zmiany klimatu drastycznie obniżają ten wskaźnik. Z tego powodu ziemskie magazyny wody (wilgoć glebowa, śnieg czy lód) kurczą się w tempie 1 cm rocznie.
Dlaczego „Woda dla pokoju”?
Niedostatek wody, jej zanieczyszczenie, a także nierówny dostęp do niej powodują napięcia między społecznościami i krajami. A ponad 3 mld ludzi na świecie korzysta z wód transgranicznych. Wody takie stanowią 60% światowych zasobów wody słodkiej. Natomiast 310 transgranicznych rzek lub jezior oraz 468 systemów wodnych łączy (lub dzieli…) aż 153 kraje. Natomiast tylko 24 z nich ma jakiekolwiek porozumienie dotyczące wspólnych wód. Dotyczą one zwykle produkcji energii, wspólnej polityki powodziowej i suszowej, jakości wody i ochrony ekosystemów.
Zależymy od wody
Wzrost populacji i zmiany klimatu wymagają od całej światowej społeczności współpracy wokół wody. Tylko wspólne, świadome i racjonalne działania mogą pomóc nam w zmaganiach ze skutkami ekstremalnych zjawisk pogodowych i oraz adaptacji do zmian klimatu i łagodzenia ich wpływu na nasze społeczności. Zdrowie publiczne, dobrobyt, energia i żywność (wystarczy przypomnieć, że średnio 72% wody słodkiej zużywa rolnictwo), a także sprawna gospodarka i zdrowe środowisko – wszystko to zależy od dobrze działającego i będącego w równowadze cyklu hydrologicznego.
Pokojowa współpraca wokół wody prowadzi do pokojowej współpracy we wszystkich sektorach.
ONZ
Jak policzyła ONZ, inwestycje w wodę i urządzenia sanitarne przekładają się na więcej korzyści niż wymagają kosztów. Każdy dolar zainwestowany w wodę i bezpieczeństwo sanitarne przynosi korzyść o wartości 4,3 dol. w zakresie zdrowia, korzyści społecznych czy środowiska.
Źródła przytoczonych danych (j. angielski)
- WHO/UNICEF (2023), WHO/UNICEF Joint Monitoring Program for Water Supply, Sanitation and Hygiene (JMP) – Progress on household drinking water, sanitation and hygiene 2000-2022: Special focus on gender.
- IPCC (2022), Sixth Assessment Report: Fact sheet – Food and Water.
- WMO (2022), Press release: “Protect our people and future generations: Water and Climate Leaders call for urgent action”
- WMO (2021), 2021 State of Climate Services: Water
- IPCC/Jiménez Cisneros et al (2014), Chapter 3: “Freshwater Resources”. Climate Change 2014: Impacts, Adaptation, and Vulnerability. Part A: Global and Sectoral Aspects. Contribution of Working Group II to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change
- UN-Water (2023), Blueprint for Acceleration: Sustainable Development Goal 6 Synthesis Report on Water and Sanitation 2023
- UN-Water (2023), Blueprint for Acceleration: Sustainable Development Goal 6 Synthesis Report on Water and Sanitation 2023
- UN-Water (2021), Summary Progress Update 2021: SDG 6 — water and sanitation for all
- UN-Water GLAAS (2014), Investing in Water and Sanitation: Increasing Access, Reducing Inequalities
