22 marca przypada Światowy Dzień Wody, ustanowiony przez ONZ. Ma on inspirować działania na rzecz Celu Zrównoważonego Rozwoju (SDG) 6: woda i urządzenia sanitarne dla wszystkich do 2030 roku. Światowy Dzień Wody 2023 przebiega pod hasłem “Przyspieszenie zmian”.
Co to jest Światowy Dzień Wody?
Światowy Dzień Wody ustanowiło Zgromadzenie Ogólne ONZ w 1992 r. podczas konferencji Szczyt Ziemi 1992 (UNCED) w Rio de Janeiro. Ma on przypominać o konieczności działań prowadzących do realizacji celu ONZ: woda i urządzenia sanitarne dla wszystkich do 2030 roku. UN-Water, agencja koordynująca prace ONZ dotyczące wody i warunków sanitarnych, ustaliła temat tegorocznego dnia jako “Przyspieszenie zmian”. Odpowiada on aktualnemu wyzwaniu – kryzysowi dostępności do wody i urządzeń sanitarnych:
- 25% ludzi na świecie pozyskuje wodę o złej jakości i w bardzo złych warunkach. Trzeba albo przynosić ją z odległych strumieni czy stawów albo stać w wielogodzinnej kolejce i płacić wysoką cenę właścicielowi wody. Ten problem wiąże się z brakiem profilaktyki chorób takich jak cholera czy tyfus.
- 22% pacjentów i pracowników obiektów ochrony zdrowia nie ma dostępu do podstawowych urządzeń wodnych. Wiele z tych osób leczonych jest z powodu chorób, którym można by zapobiec dzięki dostępowi do urządzeń wodnych i sanitarnych!
- 22% osób nie ma dostępu do higienicznych i bezpiecznych toalet. Jednocześnie 56% ludzi mających dostęp do toalet nie jest świadomych znaczenia urządzeń sanitarnych dla ochrony zdrowia i dobrostanu.
- 44% ludzi mieszka w obszarach narażonych na choroby związane ze złą jakością wody. Wynika to z odprowadzania do środowiska nieoczyszczonych ścieków bytowych.
- 80% dostępnych zasobów wodnych pochłaniają rolnictwi i przemysł.
Każda kropla się liczy, czyli “przyspieszenie zmian”
ONZ zachęca do “przyspieszania zmian” we własnym zakresie, we własnym otoczeniu, na miarę własnych możliwości. Chodzi o świadome podejście do korzystania z wody i ochronę środowiska, a także globalne oszczędzanie wody przez korzystanie z lokalnych produktów spożywczych. Na liście świadomych zadań są m.in. zapewnienie szczelności instalacji wodnej i kanalizacyjnej, prawidłowe opróżniania szamb, świadome korzystanie z toalet (np. nie wrzucanie do kanalizacji odpadów chemicznych czy lekarstw – ale także chusteczek nawilżanych!) czy zakładanie ogrodów deszczowych.
Symbolika tegorocznego Światowego Dnia Wody – koliber niosący krople wody – inspirowana jest legendą peruwiańskiego ludu Quechua. Kiedy wydarzyl się pożar lasu, koliber niestrudzenie nosił po kilka kropli wody z pobliskiego jeziora. Śmiejącym się z małej skuteczności jego działań pozostałym zwierzętom odpowiedział “Robię to, co mogę”. Jeśli kolibrów będą ogromne stada, mają szansę ugasić pożar… Stąd hasło ONZ o tworzeniu “chmary kolibrów” (ang. bouquet of hummingbirds).
Na stronie przygotowanej przez ONZ można także złożyć swoją deklarację działania na rzecz przyspieszenia zmian. Pod hasłem “Bądź zmianą, którą chcesz zobaczyć w świecie” można wybrać własne działania (prowadzone lub planowane) na rzecz przyspieszenia zmian. Tak rozumiane “zobowiązania” zostaną zebrane i dodane do programu działań na rzecz wody ONZ.
Światowy Dzień Wody 2023 w Polsce
Także w Polsce rokrocznie obchodzony jest Światowy Dzień Wody. Włączają się w niego przedsiębiorstwa wodociągowe, instytucje naukowe, uczelnie.
Na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu odbywa się ciekawa konferencja naukowo-techniczna dla studentów i naukowców. Instytut Geofizyki PAN w Warszawie podczas otwartej konferencji przedstawi raport UNESCO „Partnerstwo i Współpraca dla wody” oraz trzy wykłady eksperckie.
Wodociągi i Kanalizacja w Opolu organizują konkurs wiedzy o wodzie otwarty do 22 kwietnia. Z inicjatywy Wodociągów Warszawskich odbyła się gra miejska dotycząca wody. Zakład Wodociągów, Kanalizacji i Oczyszczalnia Ścieków „Wod-Kan” Sp. z o. o. w Mławie wspólnie z I Liceum Ogólnokształcącym prowadzą Dni Wody. We Wrocławiu na pl. Solnym 22 marca 2023 r. odbywają się obchody, w czasie których można otrzymać butelkę na wodę wielokrotnego użytku. Gdańskie Wodociągi i Gdańska Infrastruktura Wodociągowo-Kanalizacyjna rozdają testy do badania twardości wody (pętla Siedlce). Ruszają także z portalem Hydromisja.
Dużo ciekawych danych liczbowych i porad dla mieszkańców przedstawił PWiK Szczecinek. O Dniu pisze także PSSE w Mogilnie. Natomiast Politechnika Gdańska przypomina o sposobach na radzenie sobie ze zmianami klimatycznymi.
