Sankcje gospodarcze nałożone przez Unię Europejską na Moskwę będą miały, według słów rosyjskiego wicepremiera Alexandra Novaka, “katastrofalne konsekwencje”. Rosja grozi odcięciem Nord Stream 1 w przypadku nałożenia embarga na rosyjską ropę. Nic dziwnego, że pojawiają się pytania, czy istnieje alternatywa dla rosyjskiego gazu.
materiał powstał w oparciu o dane i analizę portalu Statista
Obecnie dostawy z Rosji pokrywają ok. 40% zapotrzebowania UE na gaz ziemny. Dlatego w przypadku zakręcenia rosyjskiego kurka Europa musiałaby znaleźć poważną alternatywę – na przykład dostawy skroplonego gazu ziemnego (LNG) drogą morską. Głównymi dostawcami LNG w 2020 r. były (według statystyk BP) Australia, Katar i Stany Zjednoczone. Choć Katar jest najbliżej Europy, do dyspozycji Europy mogłoby pozostać 10% zasobów eksportowych tego kraju, ponieważ na pozostałą część Katar ma już kontrakty długoterminowe. Dodatkowo, UE do tej pory była dość ostrożna w kontaktach handlowych z tym państwem z powodu działań antymonopolowych oraz naruszenia praw człowieka.
Alternatywa dla rosyjskiego gazu – bałtycki LNG?
Niemcy zapowiedziały już budowę pierwszych w tym kraju terminali LNG na wybrzeżu północnym. Dostawy LNG działają już na południu Europy – na przykład według danych z 2020 r. Portugalia importowała 56% swojego gazu z Nigerii i 17% z USA, zaś w Hiszpanii 35% dostaw gazu stanowił właśnie LNG. Włochy i Grecja pozyskały również część gazu w USA i Katarze. Zaplanowano także przyspieszenie otwarcia gazociągu GIPL łączego Polskę z litewskim terminalem LNG w Kłajpedzie – ma to nastąpić 1 maja 2022 r. GIPL ma pozwolić na zwiększenie importu LNG do Polski oraz na przesyłanie gazu do krajów bałtyckich. Przepustowość GIPL wynosi około 2,4 mld m3 gazu rocznie w obu kierunkach.
W czasie napięć geopolitycznych powiązanie bałtyckiego i fińskiego rynku gazowego z europejskim rynkiem gazowym gwarantuje bezpieczeństwo energetyczne i niezależność całego regionu.
litewski minister energetyki Dainius Kreivys
Rurociągi gazowe
Obecnie w UE oraz Wielkiej Brytanii ok. 76% gazu ziemnego pochodzi z rurociągów. W Polsce rosyjski Gazprom zapewniał do tej pory około połowy z 20 mld m3 gazu zużywanego przez nasz kraj. Umowa ta wygasa jednak pod koniec roku i nie ma planów, by go odnawiać. Poza Rosją, duże objętości gazu na kontynent europejski dostarczają Norwegia i Algieria. Jednak kraje te nie byłyby w stanie zapewnić dodatkowych dostaw, które skompensowałyby rosyjskie zakręcenie kurka. Jednak zakończenie dostaw gazu dla Europy byłoby dużym problemem ekonomicznym przede wszystkim dla samej Rosji. Zgodnie z wyliczeniami Instytutu Gospodarki Światowej w Kilonii, oznaczałoby to dla Rosji odcięcie ok. 3% PKB tego kraju.
Źródło główne
What Alternatives Does Europe Have to Russian Gas?