Gaz ziemny. Dzieje się w branży [przegląd 26.09.2022]

Gaz ziemny to paliwo, którym dziś żywo interesują się nie tylko politycy, ale też instalatorzy i użytkownicy końcowi. Co dzieje się w Polsce wokół “błękitnego paliwa” w zakresie najciekawszym dla branży instalacyjnej, ale też jej klientów?

Polski odcinek Baltic Pipe rusza 1 października

PGNIG oficjalnie potwierdziło, że od 1 października rusza gazociąg Baltic Pipe. Dzięki niemu będzie można sprowadzić do Polski z Norwegii co najmniej 6,5 mld m³ gazu ziemnego w 2023 r. W 2024 r. będzie to 7,7 mld m³. Wartości te stanowią odpowiednio ok. 80-90% przepustowości zarezerwowanej przez Polskę (8 mld m³). Gaz z Norwegii pochodzi zarówno z wydobycia własnego PGNiG Upstream Norway (ok. 3 mld m³), jak i z dodatkowych kontraktów. Odcinek został już napełniony gazem i czeka na oficjalne otwarcie.

Rząd oficjalnie podkreśla, że dzięki tym dostawom, gazu ziemnego w Polsce nie zabraknie. Nie wiadomo jednak, jak będą kształtować się jego ceny. Na pewno zachowanie zamrożoncyh taryf dla niektórych odbiorców będzie wymagało dopłat rządowych.

Planowane interwencje Komisji Europejskiej na rynku paliw – gaz ziemny szczególnie istotny

Komisja Europejska zaproponowała nadzwyczajną interwencję na europejskich rynkach energii. KE proponuje m.in. zmniejszenie zapotrzebowania na energię. Chodzi o wprowadzenie obowiązku redukcji zużycia energii w szczycie cenowym o co najmniej 5%. Szczyt cenowy miałby dotyczyć elektrowni opalanych gazem. Państwa członkowskiego miałyby określić godziny o najwyższej oczekiwanej cenie (10% czasu pracy). Komisja proponuje również, aby państwa członkowskie dążyły do zmniejszenia ogólnego zapotrzebowania na energię elektryczną. Miałby to być spadek o co najmniej 10 % do dnia 31 marca 2023 r. Zmniejszenie zapotrzebowania w okresach szczytowych doprowadziłoby do redukcji zużycia gazu o 1,2 mld m³ w sezonie zimowym.

Ważnymi propozycjami Komisji Europejskiej są też dwa rozwiązania, przenoszące “solidarną” odpowiedzialność także na producentów energii:

• ustanowienie tymczasowego pułapu dochodu „inframarginalnych” producentów energii elektrycznej. Chodzi o wytwórców technologii o niższych kosztach, np. odnawialne źródła energii, energia jądrowa i węgiel brunatny;
• tymczasowa opłata solidarnościowa od nadwyżek zysków pochodzących z działalności prowadzonej w sektorach ropy naftowej, gazu, węgla i rafinerii. Planuje się pobieranie tej opłaty od zysków z 2022 r., które wzrosły o ponad 20% względem średnich zysków z poprzednich trzech lat.

Dochody powyżej pułapu dochodu i opłata solidarnościowa pobierałyby rządy państw członkowskich. Obie pule środków miałyby służyć obniżaniu rachunków dla odbiorców energii. W szczególności pomoc dotyczyłaby gospodarstw domowych, najbardziej dotkniętych przedsiębiorstw oraz sektorów energochłonnych.

Zmniejszenie zapotrzebowania ma zasadnicze znaczenie dla ich ogólnego powodzenia: pozwala obniżyć rachunki za energię, eliminuje możliwość używania przez Putina zasobów energetycznych jako broni, ogranicza emisje i pomaga przywrócić równowagę na rynku energii. Pułap ograniczający ponadnormatywne dochody zapewni solidarność ze strony przedsiębiorstw energetycznych o nienaturalnie wysokich zyskach względem ich klientów zmagających się z trudnościami. Przede wszystkim kryzys ten uwypukla jednak fakt, że epoka tanich paliw kopalnych dobiega końca oraz że musimy przyspieszyć proces przechodzenia na rodzimą energię odnawialną.

wiceprzewodniczący wykonawczy Komisji Europejskiej Frans Timmermans

Zapoznaj się: komunikat o planowanej interwencji KE na rynku gazu

Dopuszczenie domieszek wodoru w sieciach gazowych

Ministerstwo Środowiska znowelizowało rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu gazowego. Do tej pory dopuszczalna zawartość wodoru w sieciach gazowych wynosiła 0% (§ 38). W nowelizacji w ust.1. tego paragrafu dodano ustępy 1a-c, brzmiące:

1a. Dopuszcza się zawartość wodoru w paliwach gazowych inną niż określona w ust. 1 pkt 12, ale nie wyższą niż 10% [mol/mol], w przypadku gdy urządzenia układu pomiarowo-rozliczeniowego, instalacje i sieci są dostosowane do przesyłania paliw gazowych o wyższej zawartości wodoru w sposób zapewniający bezpieczeństwo urządzeń odbiorców końcowych.
1b. Parametry jakościowe, o których mowa w ust. 1 pkt 1–3, paliw gazowych przesyłanych sieciami przesyłowymi i dystrybucyjnymi gazowymi określa się przed procesem nawonienia.
1c. Dopuszcza się możliwość przekroczenia parametrów jakościowych określonych w ust. 1 w zakresie wynikającym z dopuszczalnego błędu pomiaru urządzenia układu pomiarowo-rozliczeniowego.

Taki zapis otwiera możliwość przesyłania sieciami gazowymi (po spełnieniu właściwych warunków) gazu ziemnego z domieszką wodoru. Zapis ten stanowi także prawne otwarcie w kierunku stopniowego wprowadzania wodoru jako paliwa gazowego.

Przeczytaj: Rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 6 sierpnia 2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu gazowego (Dz.U. 2022 poz. 1899)