Pompy do przetłaczania wody brudnej i ścieków są wykorzystywane nie tylko w dużych rozwiązaniach infrastrukturalnych (przepompownie, oczyszczalnie). Wspierają także instalację grawitacyjną bezpośrednio w obiektach lub odprowadzają z nich ścieki do instalacji ciśnieniowej.
Małe pompy do ścieków sprawdzą, kiedy nie mona grawitacyjnie odprowadzić wody zanieczyszczonej czy ścieków sanitarnych bezpośrednio do kanalizacji zbiorcze. Mogą być stosowane okresowo (wówczas są wymagane przez prawo) lub stale, kiedy ścieki wytwarzane są poniżej przykanalika. Obsługują kanalizację ciśnieniową lub podciśnieniową na terenach, gdzie nie opłaca się budowa kanalizacji grawitacyjnej, na przykład przy zabudowie rozproszonej.
Wybór pompy do wody brudnej i ścieków
O doborze pompy decyduje kilka czynników, które muszą być rozważane łącznie:
- rodzaj pompowanego medium (np. ścieki zawierające fekalia, ścieki bez fekaliów),
- zastosowanie, co wpływa np. na wybór rodzaju wirnika – wirniki ze stali nierdzewnej czy żeliwa mają najlepsze własności kwasoodporne i odporność na korozję;
- ilość pompowanych ścieków i lokalizacja pompy w instalacji, wpływające na dobór pompy o odpowiedniej charakterystyce;
- oczekiwania użytkownika co do reżimu pracy i obsługi, co osiąga się dzięki zastosowaniu systemu automatyki i sterowania;
- energooszczędność, dla której istotne są rodzaj silnika, rozwiązania konstrukcyjne wirnika oraz automatyka i sterowanie.
Niezawodność a sprawność
Najczęściej w konstrukcjach pomp do wody brudnej i ścieków spotyka się pompy wyporowe i wirowe. Na niezawodność pracy tych ostatnich wpływa głównie odporność wirnika na blokowanie cząstkami stałymi, głównie elementami włóknistymi. Wymaga to zachowania dużego swobodnego przelotu przez wirnik. Większy przelot oznacza jednak pogorszenie charakterystyki i niższą sprawność. Rozwiązanie kompromisowe polega na zastosowaniu łopatek o krawędzi wlotowej wklęsłej i odpowiednim ukształtowaniu przestrzennym. Przelot pozostaje wysoki, elementy włókniste zsuwają się po tak wyprofilowanej krawędzi, po czym porywa je strumień ścieków. Pompy, szczególnie te większe, dodatkowo chroni się przed ciałami stałymi, wyposażając pompy w rozwiązania poprawiające własności samooczyszczające. Stosowane są także pompy z rozdrabniaczami (np. do obsługi przydomowego szamba).
Na niezawodność pompy wpływa też sposób chłodzenia silnika. Jednym z najbardziej niezawodnych rozwiązań jest autonomiczny układ chłodzenia, który nie ma kontaktu ze ściekami.
Sterowanie
Rozwój pomp ścieków to także coraz nowsze (wbudowane lub gotowe do podłączenia) systemy sterowani. Umożliwiają one m.in. zdalną kontrolę pracy czy autodiagnostykę i łatwą naprawę. Sterowanie w kanalizacji ciśnieniowej wpływa na pracę całego systemu. Następuje np. rozpoznawanie stanu wzajemnego dławienia się pomp czy ochrona przed jednoczesnym włączeniem wszystkich pomp po dłuższym zaniku napięcia.
Koszty
W przypadku pomp trzeba koniecznie zwrócić uwagę na rodzaj i koszt części zamiennych, wymaganych w trakcie eksploatacji. Zdarza się, że sama pompa jest tania, ale usługi serwisowe i części zamienne są kosztowne. Typowym przykładem są uszczelnienia specjalne. Jeśli są dostępne wyłącznie u producenta pompy, mogą być kilka razy droższe niż powszechnie dostępne uszczelnienia standardowe.
Akt prawny
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2019 r. poz. 1065 oraz z 2020 r. poz. 1608 i 2351).