Nadchodzi nowa certyfikacja F-gazowa. Instalatorów czekają istotne zmiany! Komisja Europejska opublikowała rozporządzenie wykonawcze w zakresie minimalnych wymagań w zakresie certyfikacji F-gazowej. Znamy w ten sposób nadchodzące wymagania wobec instalatorów pracujących z czynnikami chłodniczymi.
Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2024/2215 z dnia 6 września 2024 r. ustanawiające, na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/573, minimalne wymogi dotyczące wydawania certyfikatów osobom fizycznym i prawnym oraz warunki wzajemnego uznawania takich certyfikatów w odniesieniu do stacjonarnych urządzeń chłodniczych, klimatyzacyjnych i pomp ciepła, organicznych obiegów Rankine’a i agregatów chłodniczych samochodów ciężarowych chłodni, przyczep chłodni, samochodów dostawczych chłodni, kontenerów intermodalnych oraz wagonów kolejowych zawierających fluorowane gazy cieplarniane lub rozwiązania alternatywne, a także uchylające rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2015/2067 to nowa podstawa certyfikacji instalatorów urządzeń pracujących nie tylko w oparciu o F-gazy, ale też alternatywne czynniki chłodnicze!
Nowa certyfikacja F-gazowa – szerszy zakres
Zwiększono grupę urządzeń objętych obowiązkową certyfikacją. Do stacjonarnych urządzeń chłodniczych, klimatyzacyjnych i pomp ciepła dołączyły:
- organiczne obiegi Rankine’a
- oraz agregaty chłodnicze samochodów ciężarowych i przyczep chłodni,
- lekkie pojazdy chłodnicze,
- kontenery intermodalne i wagony kolejowe
zawierające fluorowane gazy cieplarniane lub ich alternatywy.
Szkolenia i certyfikacja będą dotyczyły także instalatorów pracujących z czynnikami tzw. naturalnymi. Certyfikatu będą wymagały (artykuł 2, punkt 1):
(a) kontrola szczelności urządzeń zawierających fluorowane gazy cieplarniane;
(b) instalowanie urządzeń zawierających fluorowane gazy cieplarniane lub substancje alternatywne, amoniak (NH3), dwutlenek węgla (CO2) lub węglowodory;
(c) naprawa, konserwacja lub serwis, a także demontaż urządzeń zawierających fluorowane gazy cieplarniane lub substancje alternatywne, amoniak (NH3), dwutlenek węgla (CO2) lub węglowodory;
(d) odzysk fluorowanych gazów cieplarnianych ze stacjonarnych urządzeń chłodniczych, klimatyzacyjnych i pomp ciepła, organicznych cykli obiegów oraz agregatów chłodniczych samochodów ciężarowych i przyczep chłodni.
Nowy schemat certyfikacji
W projekcie znalazła się także propozycja zróżnicowania certyfikatów według następującego schematu:
(a) Certyfikat A (wykonywanie czynności wskazanych w art. 2.1 w odniesieniu do F-gazów lub węglowodorów);
(b) Certyfikat B (wykonywanie czynności wskazanych w art. 2.1 w odniesieniu do dwutlenku węgla;
(c) Certyfikat C (wykonywanie czynności wskazanych w art. 2.1 w odniesieniu do amoniaku – NH3;
(d) Certyfikat D (wykonywanie czynności wskazane w art. 2.1 w odniesieniu do urządzeń zawierających poniżej 1 kg F-gazów;
(e) Certyfikat E (kontrola szczelności urządzeń zawierających F-gazy bez ingerencji w obieg chłodniczy).
Państwa członkowskie same będą określały, czy certyfikaty będą uzyskiwane odrębnie. Druga możliwość to jeden dokument łączący wybrane rodzaje powyższych certyfikatów (z jasnym wskazaniem jego zakresu). Minimalny zakres wiedzy i umiejętności potrzebnych do uzyskania danego certyfikatu zawiera załącznik nr 1 do rozporządzenia wykonawczego.
Projekt wskazuje, że do uzyskania certyfikatu trzeba zdać egzamin teoretyczny i praktyczny. Państwo członkowskie może także wprowadzić zwolnienia z egzaminu. Jednak osoba ubiegająca się o certyfikat musi mieć odpowiednią wiedzę teoretyczną i umiejętności praktyczną. Mają one być równoważne kompetencjom wskazanym w załączniku 1 do rozporządzenia wykonawczego
Certyfikaty F-gazowe będą terminowe
Certyfikaty, które instalatorzy otrzymali na mocy rozporządzenia (UE) nr 517/2014 (wcześniejsze rozporządzenie F-gazowe), pozostają ważne. Jednocześnie do 12 marca 2027 r. ma wejść w życie obowiązek odnawiania certyfikatu co najmniej raz na 7 lat. Może się to odbyć poprzez szkolenie przypominające, ale także poprzez ponowną procedurę oceny. O formie odnawiania decyduje państwo członkowskie. Procedura odnowienia certyfikatu ma potwierdzić wiedzę teoretyczną i praktyczną oraz umiejętności (załącznik 1) według następujących zasad:
- posiadacze certyfikatów dla personelu I i II kategorii muszą uzupełnić wiedzę i umiejętności niezbędne dla certyfikatu A;
- posiadacze certyfikatów dla personelu III kategorii muszą uzupełnić wiedzę i umiejętności niezbędne dla certyfikatu D;
- posiadacze certyfikatów dla personelu IV kategorii muszą uzupełnić wiedzę i umiejętności niezbędne dla certyfikatu E.
Pierwsze odnowienie certyfikatu musi odbyć się do 12 marca 2029 r.
Kiedy zmiany?
Od 26 września 2024 r. (20 dni po publikacji rozporządzenia) państwa członkowskie mają rok na dostosowanie (lub ustanowienie) swoich programów certyfikacji dla osób fizycznych i prawnych. W Polsce do tej pory obowiązywało określenie: dla personelu oraz dla przedsiębiorców).
Nowa certyfikacja gazowa – źródła i akty prawne
1. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/573 w sprawie fluorowanych gazów cieplarnianych, zmieniające dyrektywę (UE) 2019/1937 i uchylające rozporządzenie (UE) nr 517/2014.
2. Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2024/2215 z dnia 6 września 2024 r. ustanawiające, na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/573, minimalne wymogi dotyczące wydawania certyfikatów osobom fizycznym i prawnym oraz warunki wzajemnego uznawania takich certyfikatów w odniesieniu do stacjonarnych urządzeń chłodniczych, klimatyzacyjnych i pomp ciepła, organicznych obiegów Rankine’a i agregatów chłodniczych samochodów ciężarowych chłodni, przyczep chłodni, samochodów dostawczych chłodni, kontenerów intermodalnych oraz wagonów kolejowych zawierających fluorowane gazy cieplarniane lub rozwiązania alternatywne, a także uchylające rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2015/2067
