Techniczne izolacje akustyczne w instalacjach HVAC

Techniczne izolacje akustyczne w instalacjach HVAC

Izolacje techniczne zwykle pełnią głównie funkcję ochrony ciepła. Jednak coraz więcej projektów wymaga także odpowiedniej izolacji akustycznej. Te wymagania będą rosły! Warto znać możliwości, jakie dają izolacje akustyczne.

Dlaczego w instalacjach są potrzebne izolacje akustyczne

Instalacje grzewcze, sanitarne i wentylacyjno-klimatyzacyjne powodują powstawanie i przenoszenie dźwięku. Jest to dźwięk hałasu przenikającego do pomieszczenia przeznaczonego do przebywania ludzi od wyposażenia technicznego budynku oraz innych urządzeń w budynku i poza nim. Taki dźwięk nie może przekraczać poziomu dopuszczalnego, określonego w normie. Obecnie jest to norma PN-B-02151-2:2018-01 [1], która zastąpiła normę PN-87/B-02151/02. Ta ostatnia wciąż pozostaje przywołana w Warunkach Technicznych [2]. Stawiane w normie wymagania powodują konieczność zabezpieczenia akustycznego urządzeń i przewodów.

Zacznijmy od głównych źródeł hałasu w instalacjach HVAC:

  • urządzenia w maszynowniach i na dachach, np. centrale wentylacyjno-klimatyzacyjne, agregaty wody lodowej, pompy, wentylatory;
  • zmiany na kanałach powietrznych i wodnych, np. zmiany przekroju instalacji czy zmiany kierunku (np. kolana i trójniki);
  • armatura regulacyjna, np. zawory termostatyczne;
  • źle podwieszone kanały powietrzne;
  • elementy instalacji, jak klapy pożarowe, kratki, nawiewniki nie dobrane pod względem akustycznym.

Im bardziej złożona instalacja, tym większy problem z dźwiękami!

Zanim zastosujemy techniczne izolacje akustyczne

Przy zabezpieczeniu akustycznym zasadniczą kwestią pozostaje wyeliminowanie hałasu u źródła. Istotne jest więc odpowiednie posadowienie, wibroizolacja i izolacja akustyczna maszyn i urządzeń. Oto “instalacyjne” środki, które możemy podjąć:

, takich jak centrala wentylacyjna, wentylator (także dachowy), pompa, hydrofor, pompa ciepła itp. Można w tym kierunku podjąć następujące działania:

  • posadowienie maszyn i urządzeń na odpowiedniej podstawie, z zastosowaniem podkładek wibroizolacyjnych;
  • zastosowanie tłumika akustycznego zamontowanego na przewodzie jak najbliżej przegrody oddzielającej maszynownię oraz tłumików wtórnych (np. za kolankiem, regulatorem, przepustnicą)
  • montaż urządzenia na podstawie tłumiącej zamiast na “zwykłym” cokole (dotyczy na przykład wentylatorów dachowych);
  • wykonanie elastycznych podłączeń urządzeń ;
  • dobranie nawiewników, kratek, przepustnic etc. także “na akustykę” (powinno to być elementem projektu);
  • stosowanie skrzynek rozprężnych tłumiących hałas;
  • stosowanie czerpni i wyrzutni tłumiących hałas.

Izolacje akustyczne przewodów

Jeśli nie można zastosować tych środków, należy zaizolować akustycznie przewody. Materiał izolacyjny – najczęściej produkty z wełny mineralnej – powinien mieć wysoki wskaźnik izolacyjności akustycznej Rw [dB] oraz współczynnik pochłaniania dźwięku αw. określa dźwiękochłonność danej izolacji. Zależy od oporności przepływu powietrza przez materiał (wpływa na to m.in. elastyczność i struktura materiału), a także od jego grubości. Do zastosowań w ochronie akustycznej producenci proponują:

  • izolacje przeznaczone do ochrony kanałów na zewnątrz, zwykle pełniące również funkcję izolacji termicznej;
  • izolacje przeznaczone do wykładania kanałów od wewnątrz – w formie mat z wełny skalnej.

Izolacja zewnętrzna kanałów powietrznych

Izolacja zewnętrzna kanałów powietrznych ma zwykle formę mat lub płyt charakteryzujących się prostopadłym ułożeniem włókien do okładziny. Dzięki temu są one mocne i sprężyste, a ich grubość i własności nie zmieniają się na narożnikach i zagięciach kanałów. Płyty i maty wykończone są jednostronnie okładziną ze zbrojoną folią aluminiową. Mają dzięki temu lepszą wytrzymałość. Okładzina zapobiega też kondensacji pary wodnej na ściankach zewnętrznych kanałów. Systemy te zwykle cechują się prostym montażem. Występują też w wersji samoprzylepnej. Ważne jest zabezpieczenie miejsc łączeń mat lub płyt tak, by nie powstawały tam mostki akustyczne. Do zabezpieczenia połączeń może być stosowana odporna na rozerwanie taśma włókninowa, którą okleja się miejsca styku.

Wewnętrzna izolacja przewodów HVAC

Wewnętrzna izolacja przewodów – płyty z wełny skalnej do wyłożenia kanałów od wewnątrz -ma większą skuteczność niż izolacja kanałów na zewnątrz. Do wykładania kanałów od wewnątrz przeznaczone są płyty z wełny skalnej. Płyty mają dodatkowy welon z włókna szklanego, co poprawia akustykę i trwałość oraz zmniejsza opory przepływu. Prędkość przepływu w kanałach wyłożonych płytami nie może przekraczać wartości maksymalnej wskazanej przez producenta (na przykład 20 m/s). Warunkiem zachowania prawidłowych warunków pracy jest odpowiedni montaż, prawidłowe wykonanie połączeń oraz właściwe zamocowanie płyt. Do montażu płyt stosuje się profile cienkościenne, które mocuje się (na wkręty lub nity) do ścian właściwych kanałów. Do poszczególnych miejsc w instalacji (narożniki, połączenia czołowe, zakończenia kanałów) przeznaczone są odpowiednie profile.

Norma i akt prawny

  1. PN-B-02151-2:2018-01 Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem w budynkach. Część 2: Wymagania dotyczące dopuszczalnego poziomu dźwięku w pomieszczeniach.
  2. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. 2019 poz. 1065 oraz Dz.U. 2020 poz. 1608 i 2351).

Leave a Comment