“Czyste Powietrze” a nowe urządzenia grzewcze

"Czyste Powietrze" a nowe urządzenia grzewcze

Trwający od 15 maja 2020 r. ulepszony program „Czyste Powietrze” umożliwia m.in. zakup i montaż urządzeń oszczędzających energię na ogrzewanie i ciepłą wodę oraz wentylację, a także mających mniejszy wpływ na środowisko. Oprócz szeregu wymogów formalnych w programach tych wskazano, jakie urządzenia objęte są dofinansowaniem.

„Czyste Powietrze” to rządowy program dofinansowania wymiany starych, nieefektywnych źródeł ciepła na nowoczesne. Przedsięwzięcie remontowe, obok wymiany źródła ciepła, może obejmować: demontaż oraz zakup i montaż nowej instalacji c.o. lub c. w.u. (w tym kolektorów słonecznych); zakup i montaż wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła; zakup i montaż ocieplenia przegród budowlanych, okien, drzwi zewnętrznych, drzwi/bram garażowych, a także opracowanie dokumentacji (audyt energetyczny, dokumentacja projektowa, ekspertyzy). Program skierowany jest do osób indywidualnych – właścicieli lub współwłaścicieli domów jednorodzinnych. 

Nowy nabór wniosków rozpoczął się 15 maja 2020 r. i nie obejmuje budynków nowych oraz montażu przyłącza cieplnego czy gazowego. Dotację można natomiast otrzymać na przedsięwzięcia już rozpoczęte, a nawet zakończone. Inwestor musi jednak ponieść pierwszy koszt kwalifikowany po 15 maja 2020 r., a jednocześnie nie wcześniej niż sześć miesięcy przed złożeniem wniosku o dofinansowanie. Przedsięwzięcie to trzeba zakończyć do 30 czerwca 2029 r. (i jednocześnie do 30 miesięcy od złożenia wniosku).

Wniosek należy złożyć do odpowiedniego Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej lub do gminy mającej porozumienie z WFOŚiGW (lista takich gmin znajduje się na stronie Funduszu). Możliwe jest też złożenie wniosku elektronicznie. Można to zrobić poprzez formularz na stronie gov.pl (trzeba mieć profil zaufany lub e-dowód) lub przez Portal Beneficjenta odpowiedni dla konkretnego WFOŚiGW. Wówczas trzeba także złożyć wniosek w wersji papierowej.

Dla kogo dotacje

Dofinansowanie dotyczy osób o dochodach rocznych nie wyższych niż 100 tys. zł na wnioskodawcę (a nie na całe gospodarstwo domowe). W założeniach programu zapisano także możliwość uzyskania podwyższonego poziomu dofinansowania – warunkiem jest miesięczny dochód do 1400 zł (gospodarstwa wieloosobowe) lub do 1960 zł (gospodarstwa jednoosobowe). Podwyższony poziom dofinansowania nie został jeszcze uruchomiony – uzyskanie go wymaga zaświadczenia od burmistrza, wójta lub prezydenta miasta o wysokości dochodu, konieczne jest więc opracowanie odpowiedniej ścieżki legislacyjnej umożliwiającej wydawanie takich zaświadczeń. Prace legislacyjne właśnie trwają i mają się zakończyć jesienią. Ponieważ dofinansowanie w ramach „Czystego Powietrza” można uzyskać tylko raz, osoby uprawnione do podwyższonego poziomu dofinansowania powinny rozważyć poczekanie na jego uruchomienie. Uzyskanie dotacji możliwe jest pod warunkiem zakupu urządzenia spełniającego wymagania programu. Wymogi te zostały wskazane w Załącznikach do programu “Czyste Powietrze”: dla beneficjentów uprawnionych do podstawowego poziomu dofinansowania w Załączniku 2, a dla beneficjentów uprawnionych do podstawowego poziomu dofinansowania w Załączniku 2a.

Kotły grzewcze – olejowe, gazowe i na paliwa stałe

W obecnej wersji „Czystego Powietrza” dotację można otrzymać tylko na wymianę źródła ciepła (i przedsięwzięcia towarzyszące), aby spełnione zostały wymogi WT 2021, określone w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. Nowym źródłem mogą być m.in. kotły grzewcze – olejowe, gazowe i na paliwa stałe. Dotacja przysługuje na zakup i montaż kotła – wraz z osprzętem, sterowaniem, armaturą zabezpieczającą i regulującą, układem doprowadzenia powietrza i odprowadzenia spalin, zbiornikiem akumulacyjnym/buforowym, zbiornikiem c.w.u. z osprzętem czy zbiornikiem na gaz. Kotły na paliwo stałe (węgiel, pelet drzewny, drewno) muszą spełniać co najmniej wymagania określone w rozporządzeniu Komisji (UE) 2015/1189. Wśród zasadniczych wymagań należy wskazać:

  • dopuszczenie do wprowadzenia wyrobu na rynek europejski (znak CE);
  • certyfikat/świadectwo potwierdzające spełnienie wymogów dotyczących ekoprojektu (ecodesign);
  • zgodność z wymogami prawa miejscowego w zakresie kotłów i rodzajów paliwa (np. uchwał antysmogowych);
  • automatyczny podajnik paliwa (inny rodzaj kotłów nie uzyska dofinansowania);
  • brak rusztu awaryjnego lub przedpaleniska, ale także możliwości ich montażu;
  • (dotyczy kotłów zgazowujących drewno) eksploatacja ze zbiornikiem akumulacyjnym/buforowym lub zbiornikiem c.w.u. o minimalnej bezpiecznej pojemności.

Istotna jest też klasa efektywności energetycznej w odniesieniu do ogrzewania pomieszczeń, podana w karcie produktu i na etykiecie energetycznej kotła. Minimalna klasa efektywności energetycznej wynosi B dla kotłów na węgiel. W przypadku biomasy mowa o klasie A+ dla kotłów zgazowujących drewno oraz A+ dla kotłów na pellet drzewny. Wyraźnie wyższy poziom dofinansowania można natomiast otrzymać, decydując się na kocioł na pellet drzewny o wysokim standardzie. Oznacza to obniżoną emisyjność cząstek stałych (≤ 20 mg/m3). Kotły gazowe kondensacyjne lub olejowe kondensacyjne muszą spełniać wymagania określone w rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE) 811/2013 lub 812/2013. Muszą mieć znak CE, kartę produktu i etykietę energetyczną. Ich klasa efektywności energetycznej w odniesieniu do ogrzewania pomieszczeń nie może być niższa niż A. Wartość ta odnosi się do karty produktu i etykiety energetycznej.

“Czyste Powietrze” a pompy ciepła

Pompy ciepła są rozwiązaniem wyraźnie premiowanym w obecnym naborze wniosków do programu „Czyste Powietrze”. Przewidziano dla nich wyraźnie wyższą niż dla kotłów grzewczych intensywność dofinansowania i samą kwotę dotacji. Dofinansowanie w programie można uzyskać na praktycznie każdy rodzaj pompy ciepła. Muszą być to jednak urządzenia nowe, dopuszczone do stosowania na terenie Unii Europejskiej (znak CE). Liczy się także dokumentacja zgodna z odpowiednimi rozporządzeniami europejskimi – karta produktu, etykieta efektywności energetycznej, instrukcja czy DTR.

W przypadku pomp powietrze/powietrze muszą zostać spełnione wymagania klasy efektywności energetycznej min. A+ (dla klimatu umiarkowanego), określone w rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE) nr 626/2011. W przypadku pomp powietrze/woda trzeba spełnić wymagania klasy efektywności energetycznej min. A+ (dla temperatury zasilania 55oC), określone w rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE) nr 811/2013 lub nr 812/2013.

Dodatkową kwotę dofinansowania – tzw. bonus klimatyczny – można uzyskać za niskoemisyjność i odnawialność źródeł ciepła. Przysługuje on osobom wybierającym rozwiązania o podwyższonej klasie efektywności energetycznej (tj. A++ zamiast A+).

Wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła – możliwość dotacji w programie “Czyste Powietrze”

W ramach „Czystego Powietrza” nadal można uzyskać dofinansowanie na wykonanie systemu wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła (rekuperacją). Wybrany system musi spełniać wymagania klasy efektywności energetycznej min. A, określone w rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE) nr 1254/2014 [5]. Również i tej grupy urządzeń dotyczy warunek montażu jedynie w budynku istniejącym. Na zakup i montaż rekuperatora do nowego budynku nie można uzyskać dotacji. Jednakże montaż wentylacji mechanicznej nie musi (choć oczywiście może) być częścią przedsięwzięcia obejmującego wymianę źródła ciepła. Można zamontować ten system wentylacyjny bez wymiany źródła ciepła, pod warunkiem że:

  • istniejące źródło na paliwa stałe spełnia wymagania co najmniej klasy 5 według normy przenoszącej normę europejską EN 303-5 lub
  • istniejące źródło ciepła nie opiera się na paliwach stałych.

Maksymalna wartość dotacji na montaż wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła wynosi 5 tys. zł i 30% kosztów kwalifikowanych. Wartości te dotyczą podstawowego poziomu finansowania. Natomiast dla poziomu rozszerzonego wartości te wynoszą 10 tys. zł i 60% kosztów kwalifikowanych

Będą zmiany w wymaganiach dotyczących urządzeń

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej opracował elektroniczną listę zielonych urządzeń i materiałów (ZUM). Lista pojawi się na stronie internetowej Funduszu. Lista ZUUM docelowo zastąpi Załączniki nr 2 i 2a, obecnie określające wymagania dla urządzeń objętych dofinansowaniem.

Literatura

  1. Regulamin Programu Priorytetowego „Czyste Powietrze” wraz z Załącznikami 2 i 2a, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, kwiecień 2020.
  2. Rozporządzenie Delegowane Komisji (UE) nr 626/2011 z dnia 4 maja 2011 r. uzupełniające dyrektywę 2010/30/UE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do etykiet efektywności energetycznej dla klimatyzatorów (Dz.Urz. UE nr L 178/1 z 6.07.2011). 
  3. Rozporządzenie Delegowane Komisji (UE) nr 811/2013 z dnia 18 lutego 2013 r. uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/30/UE w odniesieniu do etykiet efektywności energetycznej dla ogrzewaczy pomieszczeń, ogrzewaczy wielofunkcyjnych, zestawów zawierających ogrzewacz pomieszczeń, regulator temperatury i urządzenie słoneczne oraz zestawów zawierających ogrzewacz wielofunkcyjny, regulator temperatury i urządzenie słoneczne (Dz.Urz. UE nr L 239/1 z 6.09.2013).
  4. Rozporządzenie Delegowane Komisji (UE) nr 812/2013 z dnia 18 lutego 2013 r. uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/30/UE w odniesieniu do etykiet efektywności energetycznej dla podgrzewaczy wody, zasobników ciepłej wody użytkowej i zestawów zawierających podgrzewacz wody i urządzenie słoneczne (Dz.Urz. UE nr L 239/83 z 6.09.2013).
  5. Rozporządzenie Delegowane Komisji (UE) nr 1254/2014 z dnia 11 lipca 2014 r. uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/30/UE w odniesieniu do etykiet efektywności energetycznej systemów wentylacyjnych przeznaczonych do budynków mieszkalnych (Dz.Urz. UE nr 337/27 z 25.11.2014). Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1369 z dnia 4 lipca 2017 r. ustanawiającym ramy etykietowania energetycznego i uchylającym dyrektywę 2010/30/UE (Dz.Urz. UE nr L 198/1 z 28.07.2017). 
  6. Rozporządzenie Komisji (UE) 2015/1189 z dnia 28 kwietnia 2015 r. w sprawie wykonania Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE w odniesieniu do wymogów dotyczących ekoprojektu dla kotłów na paliwa stałe (Dz. Urz. UE L 193 z 21.07.2015).
  7. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (t.j. DzU 2019, poz. 1065).

Warto przeczytać także:

Leave a Comment