Instalacje wewnętrzne a pozwolenie na budowę

Czy dla instalacji wewnętrznych konieczne jest pozwolenie na budowę? Jakie zasady stosować w przypadku ich remontu lub wymiany? Czy można zamontować rekuperację w istniejącym domu lub wyremontować instalację gazową bez “papierologii”? Odpowiadamy na te pytania, zgodnie z najbardziej aktualnymi zapisami Ustawy prawo budowlane.

Pozwolenie na budowę a prawo

O tym, czy dla danych prac budowlanych potrzebne jest pozwolenie na budowę lub zgłoszenie budowlane, mówią artykuły 28, 29 i 30 Ustawy prawo budowlane (niektóre jej zapisy weszły w życie 19 września 2020 r.). Co ważne, należy też wziąć pod uwagę także art. 42. Mówi on o wymaganiach wobec instalowania instalacji gazowych, zarówno na gaz ziemny, jak i na gaz płynny.

Czytaj też: Jak złożyć deklarację do CEEB? Centralna Ewidencja Emisyjności Budynków

Elementy instalacji wymagające zgłoszenia budowlanego

Nie wymagają pozwolenia na budowę, ale wymagają zgłoszenia budowlanego:

• oczyszczalnie ścieków o wydajności do 7,5 m³/d (art. 29 ust. 1 pkt 5, );
• zbiorniki bezodpływowe na nieczystości ciekłe o pojemności do 10 m³ (art. 29 ust. 1 pkt 6);
• instalacje zbiornikowe na gaz płynny z pojedynczym zbiornikiem o pojemności do 7 m³, przeznaczone do zasilania instalacji gazowych w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych (art. 29 ust. 1 pkt 9), przy czym projekt zagospodarowania działki lub terenu wymaga uzgodnienia pod względem ochrony przeciwpożarowej. Konieczne jest także ustanowienie kierownika budowy (art. 42 ust. 1 pkt 2 lit. b);
• przyłącza: elektroenergetyczne, wodociągowe, kanalizacyjne, gazowe, cieplne i telekomunikacyjne (art. 29 ust. 1 pkt 23). Wymagają one także sporządzenia planu sytuacyjnego na kopii aktualnej mapy zasadniczej lub mapy jednostkowej przyjętej do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego;
• stacje ładowania dla samochodów elektrycznych (art. 29 ust. 1 pkt 25). Wymagają one także sporządzenia planu sytuacyjnego na kopii aktualnej mapy zasadniczej lub mapy jednostkowej przyjętej do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego;
• instalowanie instalacji gazowych wewnątrz i na zewnątrz użytkowanego budynku (art. 29 ust. 3 pkt 3 lit. d). Dodatkowo, przed rozpoczęciem robót budowlanych trzeba zapewnić sporządzenie projektu technicznego (art. 42 ust. 1 pkt 1 lit. d) oraz ustanowić kierownika budowy (art. 42 ust. 1 pkt 2 lit. b)

Kiedy nie jest potrzebne ani pozwolenie, ani zgłoszenie

Nie wymagają ani pozwolenia na budowę, ani zgłoszenia budowlanego:

• przydomowe baseny i oczka wodne o powierzchni do 50 m² (art. 29 ust. 2 pkt 13);
• obudowa ujęć wód podziemnych (art. 29 ust. 2 pkt 25);
• punkty ładowania dla samochodów elektrycznych (art. 29 ust. 2 pkt 26);
• naziemne zbiorniki (jeśli są obiektami budowlanymi), służące do przechowywania paliw płynnych klasy III (np. oleju napędowego), na potrzeby własne użytkownika, o pojemności do 5 m³ (art. 29 ust. 2 pkt 30);
• montaż pomp ciepła, wolnostojących kolektorów słonecznych, urządzeń fotowoltaicznych o mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 150 kW (art. 29 ust. 4 pkt 3 lit. c), przy czym urządzenia fotowoltaiczne o mocy zainstalowanej elektrycznej większej niż 6,5 kW muszą spełnić obowiązki związane z ochroną ppoż (odpowiednie uzgodnienia i zawiadomienie organów Państwowej Straży Pożarnej).
• instalowanie instalacji (z wyjątkiem gazowych) wewnątrz i na zewnątrz użytkowanego budynku (art. 29 ust. 4 pkt 3 lit. d).

Zmiany korzystne dla rekuperacji

Co ważne w przypadku instalacji, przepis obowiązujący od 19 września 2020 roku nie wylicza, o jakich instalacjach mowa. Wcześniej katalog instalacji obejmował instalacje elektroenergetyczne, wodociągowe, kanalizacyjne, cieplne, klimatyzacyjne i telekomunikacyjne. Powodowało to szereg wątpliwości wobec instalacji wentylacyjnych (np. rekuperacji). Teraz wentylację mechaniczną należy zaliczyć do ogólnie rozumianych “instalacji”. Samo dodanie tych instalacji (np. montaż klimatyzatorów czy montaż rekuperacji) w budynku użytkowanym nie wymaga procedur związanych z pozwoleniem na budowę ani ze zgłoszeniem budowlanym. Należy tylko zwrócić uwagę, czy w związku z montażem nowych instalacji nie następuje remont albo przebudowa budynku, szczególnie jego elementów konstrukcyjnych albo ścian zewnętrznych. Na takie prace zgłoszenie budowlane lub decyzja o pozwoleniu na budowę mogą być potrzebne.

Projekt nowego budynku a pozwolenie na budowę

Jak jednak wygląda sytuacja z nowym budynkiem? Zgodnie z prawem, budynek należy projektować wraz ze wszystkimi niezbędnymi instalacjami. Dlatego pozwolenie na budowę lub zgłoszenie budowlane obejmuje wszystkie instalacji wewnętrzne. To oznacza, że w projekcie budowlanym musi znajdować się także projekt wszystkich instalacji. Projekt jest potrzebny niezależnie od tego, czy budynek wymaga pozwolenia na budowę, czy zgłoszenia budowlanego. Na przykład dom jednorodzinny, którego obszar oddziaływania mieści się w całości na działce, na której został zaprojektowany, wymaga tylko zgłoszenia budowlanego (art. 29 ust. 1 pkt 1a, art. 30 ust. 1 pkt 1).

Akt prawny

Ustawa Prawo budowlane (tekst jednolity z 2023 r)

Zdjęcie główne JESHOOTS.com / Pexels