Na różnych etapach budowy może pojawić się problem nadmiernej zawartości wilgoci w przegrodach budowlanych. W odpowiednich warunkach i przy odpowiednio długim czasie ten nadmiar usuwany jest w sposób naturalny. Zwykle jednak etapowanie budowy powoduje, że przyda się dodatkowe urządzenie do szybszego usunięcia wilgoci – osuszacz budowlany.
Gromadzenie wody w przegrodach podczas budowy i jej późniejsze oddawanie to zjawisko normalne. Dawniej, zanim zaczynał się kolejny etap budowy, przegrody miały czas wyschnąć naturalnie. Przykładowo, mur o grubości półtorej cegły wysycha przez ok. 170 dni. Obecnie czas budowy skrócił się. Zmieniła się też kolejność prac budowlanych. Na przykład, do budynku ocieplonego i wykończonego na zewnątrz (uszczelnionego) wprowadza się dużo wilgoci technologicznej podczas prac wykończeniowych (np. tynkowanie ścian). Woda ta nie ma możliwości odparować i odpłynąć z budynku naturalnie, więc wykrapla się na przegrodach albo – co gorsza – w ich wnętrzu. Dlatego warto wspomóc naturalny procesu schnięcia przez zastosowanie osuszacza.
Osuszacz budowlany – ogólna zasada działania
Osuszacz budowlany to dość ciężkie urządzenie mobilne, które ustawia się tymczasowo w pomieszczeniu. Pracując, przyspiesza naturalny proces oddawania wilgoci przez przegrody. Gromadzi wilgoć przechodzącą do pomieszczenia. Woda nie ma więc możliwości osadzić się na przegrodach. Dzięki temu przegrody budowlane są bezpieczne. Na przygotowanie pomieszczenia do dalszych prac zwykle wystarczy kilka dni.
Na rynku dostępne są osuszacze kondensacyjne i adsorpcyjne. Jako osuszacz budowlany zwykle stosuje się osuszacz kondensacyjny. Zużywa blisko dwukrotnie mniej prądu niż osuszacz adsorpcyjny. Pracuje głośniej, ale zwykle osusza budynki nieużytkowane. Jego praca nie przeszkadza więc mieszkańcom. Optimum pracy to wilgotność względna powietrza w pomieszczeniu w zakresie 30-90%, a temperatura – 15-25ºC. Jeśli więc osuszacz pracuje w budynku nieogrzewanym, można zastosować przenośną nagrzewnicę wentylatorową. Może ona zwiększyć temperaturę do 25-40ºC.
Należy w tym miejscu przestrzec przed stosowaniem samych nagrzewnic (bez osuszaczy). Zdarzały się przypadki, że w domu jednorodzinnym z poddaszem tynki i wylewki były robione po ociepleniu budynku w grudniu. Nagły spadek temperatury zewnętrznej poniżej zera spowodował ryzyko ich nieprawidłowego wiązania. Przy użyciu samych nagrzewnic woda z poziomu parteru (gdzie były tynki i wylewki) trafiła wraz z podgrzanym powietrzem na poddasze. Tam zgromadziła się w więźbie dachowej. To doprowadziło w ciągu paru zimowych, wilgotnych tygodni do zniszczenia więźby – krokwi, łat i kontrłat przez siniznę. Dach według przepisów budowalnych nadawał się do wymiany.
Jak dobrać i stosować osuszacz budowlany
Osuszacz budowlany dopasowuje się do konkretnego pomieszczenia – zwykle według przepływu powietrza przez osuszacz (m3/h). Przepływ powinien stanowić kilkukrotność (np. czterokrotność) objętości powietrza w danym pomieszczeniu. Powinien pracować w pomieszczeniu uszczelnionym, tj. oddzielonym od innych pomieszczeń i z zamkniętymi drzwiami i oknami. Trzeba też zabezpieczyć doloty powietrza. Ponieważ urządzenie osusza nie ścianę, a powietrze, powinien stać w odpowiedniej odległości od ściany – minimalną odległość wskazuje producent. Najlepiej ustawić osuszacz na środku pomieszczenia. Nie należy kłaść na nim żadnych przedmiotów ani zasłaniać wlotów i wylotów. Jeśli pracę oczyszczacza wspomaga nagrzewnica, nie wolno kierować pochodzącego z niej strumienia powietrza prosto na oczyszczacz. Trzeba też uwzględnić usunięcie skroplin. Osuszacz ma co prawda wbudowany zbiornik, jednak o niewielkiej objętości. Dlatego warto zapewnić grawitacyjne odprowadzenie skroplin do kanalizacji (podłączając przewód np. Ø16) lub skorzystać z kasety pompki skroplin.
Jak długo powinien pracować osuszacz?
Skąd wiadomo, kiedy osuszacz może skończyć pracę? Należy za pomocą wilgotnościomierza zmierzyć wilgotność względną przegród. Do kolejnych prac można przystąpić, kiedy wilgotność podłoża wynosi:
- 4-6% dla podłoża pod prace malarskie i tynkarskie;
- 2-4% dla podłoża pod prace wykończeniowe, np. układanie płytek czy tapetowanie;
- 4-5% dla podkładu betonowego pod posadzki;
- 1-2% dla podłoża pod prace związane z materiałami gipsowymi.
Fot. Widok krokwi zajętej przez siniznę i białych wykwitów zarodników na poddaszu domu jednorodzinnego w czasie budowy (fot. WJ).